Συνέντευξη Υπουργού Υγείας Μιχάλη Δαμιανού στην OffsiteNews - "Δεν αποσύρω το Νομοσχέδιο για Πανεπιστημιακές Κλινικές μέχρι να το ψηφίσουν"

Συνέντευξη στην Νεκταρία Χατζηχριστοδούλου.
"Δεν αποσύρω το Νομοσχέδιο για Πανεπιστημιακές Κλινικές μέχρι να το ψηφίσουν"

- Ψηφίστηκαν πρόσφατα από την Ολομέλεια της Βουλής δύο σημαντικά νομοσχέδια. Το ένα αφορά την Εποπτεία του ΓεΣΥ και το δεύτερο τον Συνήγορο του Ασθενούς. Τι ακριβώς αλλάζει και τι κενά θα καλυφθούν με το κάθε ένα ξεχωριστά;

- Με τα πρόσφατα ψηφισθέντα νομοσχέδια για την εποπτεία του ΓεΣΥ και τον Συνήγορο του Ασθενούς καταγράφεται σημαντική πρόοδος στην υγειονομική πολιτική της Κύπρου. Μέσω αυτών, επιτυγχάνεται μια ουσιαστική ενίσχυση του συστήματος υγείας, τόσο μέσω της βελτίωσης της εποπτείας και της διαφάνειας στον τομέα του ΓεΣΥ, όσο και μέσω της δημιουργίας ενός θεσμικού πλαισίου που διασφαλίζει τα δικαιώματα των ασθενών και την ποιότητα της φροντίδας που λαμβάνουν.

- Στο πλαίσιο του τροποποιητικού νομοσχεδίου για την εποπτεία του ΓεΣΥ, το Υπουργείο Υγείας αναλαμβάνει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διασφάλιση της ορθής λειτουργίας του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ). Αυτό θα επιτρέπει τη δυνατότητα για καλύτερη εποπτεία των αποφάσεων, των πράξεων και των παραλείψεων του ΟΑΥ. Με τη δυνατότητα του Υπουργείου Υγείας να εξετάζει αυτεπάγγελτα ζητήματα που αφορούν την αποτελεσματικότητα του συστήματος, επιδιώκεται η συνεχής βελτίωση και η εξασφάλιση ποιοτικών υπηρεσιών υγείας για όλους τους πολίτες.

Από την άλλη, η ίδρυση του θεσμού του Συνήγορου του Ασθενούς αποτελεί μια τομή στην προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών. Η δημιουργία αυτού του θεσμού είναι ένα πάγιο αίτημα των οργανωμένων ασθενών, καθώς και της κοινωνίας γενικότερα, και φιλοδοξεί να ενδυναμώσει τα δικαιώματα των ασθενών και να βελτιώσει την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας. Ο Συνήγορος του Ασθενούς θα έχει την αρμοδιότητα να εξετάζει τα παράπονα και τις καταγγελίες που αφορούν τα δικαιώματα των ασθενών, ενώ θα παρέχει ενημέρωση, πληροφορίες και ευαισθητοποίηση μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και διαφωτιστικών εκστρατειών.

Παράλληλα, με την εισαγωγή του θεσμού του Λειτουργού Δικαιωμάτων του Ασθενούς, κάθε κρατικό νοσοκομείο αποκτά ένα ανεξάρτητο πρόσωπο υπεύθυνο για την προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών, τη διαχείριση άμεσων παραπόνων και την ενημέρωση του προσωπικού για τη σχετική νομοθεσία. Όταν ένα παράπονο δεν μπορεί να επιλυθεί επιτόπου ή ο ασθενής δεν ικανοποιείται από την αρχική διαχείριση, το θέμα παραπέμπεται στην Επαρχιακή Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων. Η Επιτροπή αυτή λειτουργεί ως δεύτερος βαθμός εξέτασης και διασφαλίζει ότι τα παράπονα αντιμετωπίζονται με διαφάνεια, αμεροληψία και εντός καθορισμένων χρονικών πλαισίων. Το γεγονός ότι στις επαρχιακές επιτροπές θα συμμετέχουν επαγγελματίες που εκπροσωπούν θεσμικά όργανα, και όχι απλοί εθελοντές, ενισχύει την αξιοπιστία και τον επαγγελματισμό της διαδικασίας.

- Στην Βουλή βρίσκεται μεταξύ άλλων και το νομοσχέδιο για τις Πανεπιστημιακές κλινικές. Τι προβλέπει το νομοσχέδιο και πότε αναμένετε να ψηφιστεί από την Ολομέλεια;

- Το νομοσχέδιο για την ίδρυση και λειτουργία Πανεπιστημιακών Κλινικών αποτελεί μια καθοριστική πρωτοβουλία για την ενίσχυση της ιατρικής εκπαίδευσης και της δημόσιας υγείας στη χώρα μας. Είναι ένα νομοσχέδιο που συζητείται εδώ και 10 χρόνια και έχει έρθει η ώρα να προχωρήσουμε σε πραγματική δράση. Αυτό το νομοσχέδιο είναι κρίσιμο και δεν πρόκειται να αποσυρθεί μέχρι να ψηφιστεί από την Ολομέλεια της Βουλής. Ρυθμίζει για πρώτη φορά τις προϋποθέσεις, τα πρότυπα και τις διαδικασίες ίδρυσης Πανεπιστημιακών Κλινικών, προσφέροντας το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο για ποιοτική προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση.

Επιπρόσθετα, περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την κλινική εκπαίδευση φοιτητών στα νοσηλευτήρια, τη συνεργασία με τα κρατικά και ιδιωτικά νοσηλευτήρια, την τοποθέτηση πανεπιστημιακών ιατρών και την προώθηση της ερευνητικής δραστηριότητας, πάντα με βάση αυστηρά πρότυπα ποιότητας και διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Εν τέλει, το νομοσχέδιο θα ενισχύσει το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας μας και θα συμβάλει στην ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα της υγείας.

- Έκτος χρόνος ΓεΣΥ. Ποιες θα λέγατε πως είναι οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα το Γενικό Σύστημα Υγείας της Κύπρου;

- Σύντομα συμπληρώνονται έξι χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του ΓεΣΥ, και είναι αδιαμφισβήτητο ότι έχει αποτελέσει μια σπουδαία κοινωνική κατάκτηση, παρέχοντας καθολική πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας για όλους τους πολίτες.

Ωστόσο, το ΓεΣΥ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις. Μεταξύ αυτών, η ανάγκη για ενίσχυση του ελέγχου στη χρήση του συστήματος, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και να διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται. Ειδικά για τις υπηρεσίες του Προσωπικού Ιατρού (ΠΙ), είναι απαραίτητο να εξασφαλίσουμε την ορθή χρήση του συστήματος από τους δικαιούχους. Γι' αυτό το λόγο, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας εξέδωσε πρόσφατα και εγχειρίδιο με θέμα: «Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις υπηρεσίες Προσωπικού Ιατρού». Το εγχειρίδιο αυτό παρέχει σαφείς και κατανοητές πληροφορίες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πολιτών, τις υπηρεσίες που παρέχουν οι ΠΙ, και τον τρόπο πρόσβασης σε αυτές. Είναι σημαντικό οι πολίτες να κατανοούν πλήρως το ρόλο του ΠΙ, τη διαδικασία έκδοσης παραπεμπτικών και τη σωστή χρήση του συστήματος, προκειμένου να μειωθούν οι πιθανότητες καταχρήσεων.

Επιπλέον, η συνεχιζόμενη αξιολόγηση των υπηρεσιών και η υιοθέτηση κριτηρίων αποζημίωσης με βάση ποιοτικούς δείκτες είναι απαραίτητη για την αναβάθμιση του ΓεΣΥ.

Παράλληλα, η πρόοδος στον τομέα της φαρμακευτικής πολιτικής και της διάθεσης ιατροτεχνολογικών προϊόντων, με ιδιαίτερη έμφαση στη θεραπεία χρόνιων και σοβαρών παθήσεων, συνεχίζεται.

Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να στηρίζουμε και να ενδυναμώνουμε το ΓεΣΥ, διασφαλίζοντας την ποιότητα, τη βιωσιμότητα και την προσβασιμότητά του για κάθε πολίτη.

- Καταχρήσεις συστήματος ΓΕΣΥ από γιατρούς: Πολλοί οι ασθενείς που περιμένουν στην σειρά, περιορισμένος ο αριθμός που μπορούν να εξετάσουν οι γιατροί. Ακούσαμε περιστατικά παραβιάσεων από γιατρούς, τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις; Γίνονται συστηματικοί έλεγχοι στους γιατρούς του ΓΕΣΥ;

- Οι καταχρήσεις στο Γενικό Σύστημα Υγείας, είτε από παρόχους είτε από χρήστες, αποτελούν μια από τις βασικές προκλήσεις που όπως προανέφερα αναγνωρίζουμε και αντιμετωπίζουμε με συνεχείς ενέργειες. Το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τον ΟΑΥ, έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή στοχευμένες δράσεις για τον εντοπισμό και την πρόληψη τέτοιων φαινομένων, με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη βιωσιμότητα του συστήματος.

Το ότι πλέον ακούμε για επιβολή προστίμων σε παρόχους σημαίνει ότι το σύστημα ελέγχων του ΟΑΥ έχει αρχίσει να αποδίδει, και πολύ σωστά ο Οργανισμός εφαρμόζει αυστηρούς ελέγχους. Οι έλεγχοι στους γιατρούς του ΓεΣΥ διεξάγονται συστηματικά, αξιοποιώντας το μηχανογραφικό σύστημα του ΟΑΥ, το οποίο προσφέρει δεδομένα για τη χρήση υπηρεσιών. Μέσα από αυτά τα δεδομένα εντοπίζονται ασυνήθιστες ή ύποπτες συμπεριφορές, ενώ εφαρμόζονται και εργαλεία αξιολόγησης, όπως η χρήση ποιοτικών δεικτών και κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών. Όπως γνωρίζεται σε περιπτώσεις παραβιάσεων, ενεργοποιούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες διερεύνησης και επιβάλλονται οι ανάλογες κυρώσεις.

Πρόσφατα, ο ΟΑΥ διεύρυνε το εύρος των ελέγχων που διενεργεί στα νοσηλευτήρια, δημιουργώντας ειδική ομάδα ιατρών, η οποία πραγματοποιεί αιφνιδιαστικές επισκέψεις με στόχο τη συλλογή στοιχείων και την αξιολόγηση της ιατρικής αναγκαιότητας για τη λήψη ενδονοσοκομειακών υπηρεσιών φροντίδας υγείας.

Στόχος μας παραμένει να διασφαλίσουμε την ποιότητα και την αξιοπιστία του συστήματος, ώστε οι ασθενείς να έχουν πλήρη εμπιστοσύνη στην παροχή υπηρεσιών υγείας.

- Πότε επιτέλους θα πηγαίνει ο ασθενής στις πρώτες βοήθειες και θα εξυπηρετείται αντί να ταλαιπωρείται; Τι θα κάνετε για την κατάσταση που επικρατεί στα ΤΑΕΠ; Υπάρχουν πλάνα;

- Η κατάσταση στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών (ΤΑΕΠ) είναι αναμφίβολα μια από τις προτεραιότητές μας και κατανοούμε πλήρως την ταλαιπωρία που υφίστανται οι ασθενείς. Στο Υπουργείο Υγείας, εργαζόμαστε για τη βελτίωση της κατάστασης και τη μείωση των πιέσεων που δέχονται τα δημόσια ΤΑΕΠ, προκειμένου οι ασθενείς να εξυπηρετούνται άμεσα και αποτελεσματικά.

Όπως γνωρίζεται έχουν ήδη αρχίσει συζητήσεις για τη δημιουργία Μονάδων Άμεσης Ιατρικής Φροντίδας (ΜΑΙΦ), οι οποίες θα αναλάβουν τη φροντίδα περιστατικών που δεν απαιτούν επείγουσα ιατρική παρέμβαση. Αυτές οι μονάδες θα επιτρέψουν την αποσυμφόρηση των ΤΑΕΠ και θα βελτιώσουν την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας για όλους τους πολίτες, προσφέροντας ταχύτερη εξυπηρέτηση για περιστατικά που μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς την ανάγκη άμεσης νοσηλείας.

Επιπλέον, για τη βελτίωση της εξυπηρέτησης κατά τις αργίες και τα σαββατοκύριακα, ο ΟΑΥ έχει ήδη δημιουργήσει υπηρεσίες εφημερευόντων προσωπικών ιατρών σε όλες τις επαρχίες. Αυτοί οι γιατροί είναι διαθέσιμοι να εξυπηρετούν περιστατικά που δεν απαιτούν άμεση εισαγωγή στα ΤΑΕΠ, προσφέροντας την κατάλληλη φροντίδα και φαρμακευτική αγωγή. Δυστυχώς, η υπηρεσία αυτή υπολειτουργεί λόγω της περιορισμένης ενημέρωσης του κοινού, και στόχος μας είναι να γίνει ευρύτερα γνωστό για να αξιοποιείται από τους πολίτες.

Επιπρόσθετα, να σας υπενθυμίσω ότι για την αποσυμφόρηση των ΤΑΕΠ των δημόσιων νοσηλευτηρίων και τη μείωση του χρόνου αναμονής για τους ασθενείς, το Υπουργείο Υγείας προχώρησε κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε συγκεκριμένες ρυθμίσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια που είναι ενταγμένα στο ΓεΣΥ προσέφεραν κάποιες κλίνες καθημερινά για περιστατικά που απαιτούσαν εισαγωγή. Η ενέργεια αυτή συνέβαλε ουσιαστικά στην κάλυψη των αυξημένων αναγκών λόγω της έξαρσης των λοιμώξεων και ενίσχυσε τη διαχείριση των περιστατικών στα δημόσια νοσηλευτήρια.

Επιπλέον, γίνονται και άλλα βήματα για τη βελτίωση της κατάστασης στα ΤΑΕΠ τα οποία ευελπιστώ σύντομα -ενδεχομένως και εντός του μήνα που διανύουμε- να είμαστε έτοιμοι να τα ανακοινώσουμε.