Χαιρετισμός του Υπουργού Υγείας κ. Μιχάλη Δαμιανού σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε η Εθνική Επιτροπής Θαλασσαιμίας

Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή να παρευρίσκομαι στη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη που διοργανώνει η Εθνική Επιτροπή Θαλασσαιμίας (ΕΕΘ), με αφορμή την παράδοση των πεπραγμένων της Επιτροπής για το έτος 2024.

Η πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας για τη σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Θαλασσαιμίας υπήρξε ένα πολύ σημαντικό βήμα για την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με Θαλασσαιμία και Λοιπές Αιμοσφαιρινοπάθειες που ζουν στη χώρα μας. Οι χρόνιες, και ειδικότερα οι γενετικές, κληρονομικές παθήσεις, χρήζουν ιδιαίτερης, πολυθεματικής προσέγγισης και η εν λόγω Επιτροπή, απαρτιζόμενη από όλους τους σχετικούς φορείς και εταίρους που άπτονται του ελέγχου και της διαχείρισης αυτών των ασθενειών, συνιστά ένα πολύτιμο εργαλείο, με κύριο χαρακτηριστικό του τον συμβουλευτικό προς το Υπουργείο Υγείας ρόλο.

Έχοντας αντιληφθεί από νωρίς τις τεράστιες ιατρικές, κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις της θαλασσαιμίας, η Κύπρος κατέβαλε συστηματικές και καλά συντονισμένες προσπάθειες για να αντιμετωπίσει τη νόσο ήδη από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Χάρη στην ευτυχή και επιτυχή σύμπραξη της κοινωνίας, των ιατρών, των γονέων των ασθενών, της Εκκλησίας, αλλά και τη δέσμευση της ίδιας της πολιτείας, η χώρα μας ανέπτυξε σταδιακά συντεταγμένες υπηρεσίες για την πρόληψη και την κλινική διαχείριση της θαλασσαιμίας. Το αθροιστικό αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών αντανακλάται σήμερα στην αυξημένη επιβίωση των πασχόντων, οι οποίοι έχουν ίσως τον μεγαλύτερο μέσο όρο ηλικίας παγκοσμίως, καθώς και στα υψηλά ποσοστά επαγγελματικής αποκατάστασης και κοινωνικής ένταξης.

Ωστόσο, οι προκλήσεις που συνεπάγεται η ορθή αντιμετώπιση της θαλασσαιμίας, όπως και πολλών άλλων χρόνιων παθήσεων, εξελίσσονται διαρκώς. Σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον με δημογραφικές αλλαγές, όπως η γήρανση του πληθυσμού και η μετανάστευση, με την ολοένα εντεινόμενη επιβάρυνση από διάφορες άλλες χρόνιες ασθένειες, με την είσοδο νέων φαρμάκων και προηγμένων θεραπειών υψηλού κόστους, καθώς και πολλούς άλλους παράγοντες, τα συστήματα υγείας υφίστανται σημαντικές πιέσεις που επιτάσσουν τον εκσυγχρονισμό τους.

Ως πολιτεία, είναι επιτακτικό χρέος μας να βρισκόμαστε σε εγρήγορση και να πράττουμε τα δέοντα προκειμένου να βελτιώνουμε διαρκώς τις υπηρεσίες που παρέχουμε στους χρόνιους ασθενείς μας. Εξ ου και πρωταρχικός στόχος εντολής της Εθνικής Επιτροπής Θαλασσαιμίας ήταν η εκπόνηση μιας δομημένης και με σαφώς προσδιορισμένους στόχους και δράσεις Εθνικής Στρατηγικής Θαλασσαιμίας και Λοιπών Αιμοσφαιρινοπαθειών, η οποία δεν υφίστατο μέχρι πρότινος στην Κύπρο, παρά τη μακρά και επιτυχή μας παράδοση στον έλεγχο και την αντιμετώπιση της Θαλασσαιμίας.

Η Εθνική Στρατηγική συνιστά πλέον το βασικό κείμενο πολιτικής που κατευθύνει τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής και εδράζεται σε πέντε πυλώνες που αφορούν θέματα πληθυσμιακού ελέγχου και πρόληψης, κλινικής διαχείρισης των ασθενών, κοινωνικής πρόνοιας, προώθησης της έρευνας και της αναβάθμισης του Κέντρου Θαλασσαιμίας σε ευρωπαϊκό και διεθνές Κέντρο Αναφοράς, προς όφελος πρωτίστως των πασχόντων αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας.

Η Επιτροπή, της οποίας η εκτενής δράση καλύπτει και τη Θαλασσαιμία και άλλες Αιμοσφαιρινοπάθειες, όπως η Δρεπανοκυτταρική Νόσος, είναι επιφορτισμένη με τη διατύπωση εισηγήσεων και συστάσεων σε τακτική βάση προς το Υπουργείο Υγείας για την αναβάθμιση ιατρικών υπηρεσιών, όπου κρίνεται απαραίτητο, αλλά και με ένα ευρύ φάσμα άλλων προνοιών, όπως την εκπαίδευση ιατρών και ασθενών, την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού, κ.λπ., και έχει ήδη υλοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό σχετικών δράσεων.

Επιτρέψτε μου να κάνω, σε αυτό το σημείο, ειδική αναφορά στη μεγάλη προσπάθεια που κατέβαλε και συνεχίζει να καταβάλλει το Υπουργείο Υγείας για την αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών από τις Τράπεζες Αίματος και την κεντρικοποίησή τους, ώστε να γίνεται όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά η συλλογή, η διάθεση και ο έλεγχος των διαθέσιμων αποθεμάτων του αίματος και των προϊόντων του.

Σε μια εποχή ραγδαίας επιστημονικής προόδου στον χώρο των γενετικών παθήσεων που δρομολογεί εξελίξεις για τους επηρεαζόμενους ασθενείς, νέων και αναθεωρημένων ευρωπαϊκών πολιτικών και κανονισμών που αφορούν, μεταξύ άλλων, το αίμα και τις ουσίες ανθρώπινης προέλευσης, τα φάρμακα, τις τεχνολογίες υγείας και τα δεδομένα υγείας, καθώς και των νομοσχεδίων που προωθούνται σε εθνικό επίπεδο από την κυβέρνηση, όπως εκείνα για τον Συνήγορο του Ασθενή, τις Πανεπιστημιακές Κλινικές, το Εθνικό Κέντρο Κλινικής Τεκμηρίωσης, είναι πραγματικά πολύτιμες οι συστάσεις που λαμβάνουμε από την ΕΕΘ για να μπορέσουμε να προωθήσουμε πολιτικές ενίσχυσης του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) που θα ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στον τομέα της Υγείας.

Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή μου, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά και να συγχαρώ την Εθνική Επιτροπή Θαλασσαιμίας για το ουσιαστικό έργο της προς όφελος των ασθενών, οι οποίοι βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο των προσπαθειών του Υπουργείου.

Η δέσμευση όλων μας είναι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες, θέτοντας ακόμη υψηλότερους στόχους για την υγεία και την ευημερία των συνανθρώπων μας.