Ομιλία στην εκδήλωση του Δήμου Έγκωμης και της ΕΘΑ Έγκωμης, για τον εορτασμό των εθνικών επετείων της 25ης Μαρτίου 1821 και 1ης Απριλίου 1955

Η ιστορία του ελληνισμού είναι διάσπαρτη με ένδοξες στιγμές θάρρους, αυτοθυσίας, αγωνιστικότητας και πατριωτισμού. Είναι λοιπόν με αισθήματα ιδιαίτερης χαράς και υπερηφάνειας που αποδέχτηκα την πρόσκληση για την εκφώνηση της σημερινής ομιλίας στα πλαίσια του εορτασμού των δύο μεγαλύτερων επετείων στην ιστορία του Έθνους. Της 25ης Μαρτίου 1821 και της 1ης Απριλίου του 1955.

Ο ελληνικός λαός πέρασε 400 χρόνια, δουλείας, καταπίεσης και τυραννίας κάτω από το ζυγό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Παρόλες όμως τις προσπάθειες των Οθωμανών να γονατίσουν την ελληνική ψυχή, να εξευτελίσουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και να αφανίσουν το ελληνικό έθνος και την ορθοδοξία, η φλόγα και ο πόθος για την ελευθερία και την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού παρέμενε άσβηστη «Ὡς πότε παλικάρια, νὰ ζοῦμε στὰ στενά, μονάχοι σὰ λεοντάρια, σταῖς ράχαις στὰ βουνά; Σπηλιαῖς νὰ κατοικοῦμε, νὰ βλέπωμεν κλαδιά,νὰ φεύγωμ᾿ ἀπ᾿ τὸν κόσμον, γιὰ τὴν πικρὴ σκλαβιά.» έγραφε στο Θούριο του ο Ρήγας Φεραίος.

Η πνευματική αφύπνιση, κυρίως με τη δράση της Φιλικής Εταιρείας και των κρυφών σχολειών, συνέβαλε στον ξεσηκωμό του γένους .Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας στην Οδησσό το 1814 από τους εμπνευσμένους Έλληνες Αθανάσιο Τσακάλωφ, Νικόλαο Σκουφά και Εμμανουήλ Ξάνθο ξεκίνησαν οι πρώτες προετοιμασίες για τη μεγάλη εθνική εξέγερση. Και η μέρα που περίμεναν με άσβεστο πόθο οι σκλαβωμένοι Έλληνες, έφθασε. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός σήκωσε το λάβαρο της Επανάστασης στη Μονή Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα και οι αγωνιστές κάτω από το τρεμάμενο φως του κεριού ορκίστηκαν «΄Ελευθερία ή Θάνατο».

Αυτό που για πολλούς ήταν άπιαστο όνειρο, ουτοπία την χαρακτήριζαν οι τότε Μεγάλες Δυνάμεις, επετεύχθηκε από μία χούφτα έλληνες. Χωρίς οποιαδήποτε ουσιαστική πολεμική εκπαίδευση οι ήρωες της επανάστασης, ο Κολοκοτρώνης, ο Κανάρης, ο Μπότσαρης, ο Παπαφλέσσας, ο Ανδρούτσος, ο Καραϊσκάκης, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους έγραψαν λαμπρές σελίδες στο βιβλίο της ιστορίας καταφέρνοντας να κατατροπώσουν τις τουρικές στρατιές. Δημιουργώντας φιλελληνικό ρεύμα σε όλη την Ευρώπη ανάγκασαν τις Μεγάλες Δυνάμεις που αρχικά αντιτίθεντο στην επανάσταση, να υποστηρίξουν «μια χούφτα τρελούς» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και με την ναυμαχία του Ναυαρίνου να κατατροπώσουν τον τουρκο-αυγυπτιακό στόλο σηματοδοτώντας τη δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους. Όπως πολύ εύστοχα αναφέρει ο Γέρος του Μωριά «ο Θεός έχει υπογράψει τη λευτεριά της Ελλάδας και δεν επήρε πίσω την υπογραφή του».

Ο Κυπριακός Ελληνισμός συμμετείχε ενεργά στον αγώνα του 1821 και χιλιάδες Κύπριοι εθελοντές τάχθηκαν υπό τις προσταγές ηγετικών μορφών του 1821 πολεμώντας ηρωικά προασπιζόμενοι τα ιδανικά του έθνους. Ο απαγχονισμός του αρχιεπισκόπου Κυπριανού και άλλων επισκόπων την 9η Ιουλίου αποτελεί την κορωνίδα της θυσίας των ελλήνων της Κύπρου στον βωμό της ελευθερίας. Ο ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης αναπαριστά γλαφυρά την αγάπη για την πατρίδα αλλά και την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό των Κυπρίων: «Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου, κανένας δεν εβρέθηκεν για να την ι-ξηλείψη, κανένας, γιατί σιέπει την που τα ‘ψη ο Θεός μου. Η Ρωμιοσύνη εν να χαθή, όντας ο κόσμος λείψει»!

Εκατόν τριαντά τέσσερα χρόνια μετά την ελληνική επανάσταση ο Κυπριακός Ελληνισμός εμπνευσμένος από το έπος του 1821 ξεσηκώνεται για να αποτινάξει το Βρετανικό ζυγό. Αμούστακοι μαθητές, οικογενειάρχες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι θυσίασαν τα πάντα για να «βρουν τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά» Δεν πτοούνται από βασανιστήρια, φυλακίσεις, δεν δελεάζονται αλλά βροντοφωνάζουν «ού περί χρημάτων του αγώνα ποιούμεθα αλλά περί αρετής». Την 1η Απριλίου 1955, σαν ηφαίστειο εκρήγνυται ο πόθος του Κυπριακού Ελληνισμού για ελευθερία και ξεκινά ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ. Ενωμένος κλήρος και λαός προσπαθούν να αποτινάξουν το ξένο ζυγό. Και η ιστορία επαναλαμβάνεται! Ο αδύναμος Δαυίδ νικά το Γολιάθ!

Ο Μαχαιράς, το Δίκωμο, ο Αχυρώνας, οι ιστορικές μάχες στα βουνά της Πιτσιλλιάς έγιναν αντάξιες των μαχών της Τριπολιτσάς, της Αλαμάνας, της Γραβιάς. Το πάνθεον των αθανάτων δέχεται ήρωες όπως ο Αυξεντίου, ο Μάτσης, ο Λένας, ο Δράκος, ο Μούσκος, ο Πίττας, o Τσιαρτας, ο Παπακυριάκου οι οποίοι προσφέρουν τη ζωή τους για την πατρίδα. Οι Καραολής, Δημητρίου, Ζάκος, Πατάτσος, Μιχαήλ, Κουτσόφτας, Μαυρομμάτης, Παναγίδης και ο 17χρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης οδεύουν αγέρωχα στον θάνατο με το χαμόγελο στα χείλη και με την ακλόνητη πίστη προς τον Θεό ψάλλοντας τον Εθνικό μας Ύμνο .

Ελληνίδες και Έλληνες,

Ο απελευθερωτικός αγώνας του 55-59 δεν οδήγησε στην πολυπόθητη ένωση του νησιού με την μητέρα πατρίδα. Επετεύχθη ωστόσο η ανεξαρτησία της Κύπρου με την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον τερματισμό της Βρετανικής Αποικιοκρατίας. Δυστυχώς, η ελευθερία της πολυπόθητης πατρίδας μας ήταν πολύ σύντομη αφού τα τραγικά γεγονότα του 74 έφεραν την τούρκικη εισβολή με το 37% των κυπριακών εδαφών να κατακρατούνται παράνομα από τα τούρκικα στρατεύματα με χιλιάδες πρόσφυγες, αγνοούμενους, νεκρούς. Όμως, η βαριά κληρονομιά του ένδοξου παρελθόντος και ιστορίας μας διατηρεί άσβεστη την επιθυμία όλων για επιστροφή στις πατρογονικές μας εστίες και δίκαιης λύσης του Κυπριακού βασισμένη στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Δραττόμενος της σημερινής ευκαιρίας επιθυμώ να υπογραμμίσω την σημασία των σημερινών επετείων που στόχο έχουν να αναδεικνύουν τα ιστορικά γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης και του αγώνα της ΕΟΚΑ. Οι ιερές παρακαταθήκες τους θα πρέπει να διαφυλαχτούν ως κόρη οφθαλμού προκειμένου να τις μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες γενεές. Υποχρέωση μας αποτελεί η προσήλωση μας στην ιστορία μας, στις ένδοξες στιγμές της, στην ελληνική παιδεία αλλά και στις ηθικές αρχές και αρετές που κληρονομήσαμε. Η παιδεία και η πιστή στον Θεό κράτησαν άσβεστη για αιώνες την φλόγα του πόθου για ελευθερία αλλά και διατήρησαν την εθνική μας ταυτότητα στην μικρή μας πατρίδα.

Φίλες και φίλοι,

Απόλυτη έγνοια και προτεραιότητα της κυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη είναι η επανένωση της πατρίδας μας.

Ευελπιστούμε ότι ο διορισμός της κας Maria Angela Holguín Cuéllar, απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών θα συμβάλει στις προσπάθειες που καταβάλλουμε για να λυθεί ο γόρδιος δεσμός. Οι πρωτοβουλίες, οι διαβουλεύσεις και οι πιέσεις και η αναγνώριση της ξεκάθαρης πολιτικής βούληση της δικής μας πλευράς, οδήγησαν σε μια νέα προσπάθεια και κίνησαν το διεθνές ενδιαφέρον. Ενεργότερος θα πρέπει να είναι και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του διεθνή παράγοντα προκειμένου να καμφθεί η τουρκική αδιαλλαξία.

Προσδοκούμε λοιπόν ότι η διεθνής κοινότητα θα υποστηρίξει έμπρακτα τον δίκαιο αγώνα της Κύπρου για τερματισμό της τούρκικης κατοχής και την απόσυρση όλων των ξένων στρατευμάτων από το νησί μας.

Το δικό μας χρέος προς τους προγόνους μας είναι να συνεχίσουμε χωρίς περισπασμούς τις προσπάθειες για επανένωση της χώρας μας. Η δικαίωση της θυσίας χιλιάδων ηρώων μας άλλωστε θα επέλθει μόνο όταν όλοι οι πρόσφυγες επιστρέψουν στα σπίτια τους, όταν οι καμπάνες στις κατεχόμενες εκκλησίες μας ηχήσουν χαρμόσυνα, όταν ανεμπόδιστα θα μπορέσουμε να προσευχηθούμε στους ναούς μας.

Αυτή είναι η υπόσχεση μας. Όσο δύσκολος και αν είναι ο αγώνας, με αποφασιστικότητα και θάρρος, θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε την απελευθέρωση και την επανένωση της Κύπρου μας. Για την εξεύρεση δίκαιης λύσης που θα εξασφαλίζει συνθήκες ασφάλειας για όλους τους πολίτες. Είναι το λιγότερο που οφείλουμε στους ήρωες μας που έδωσαν τη ζωή τους για μια ελεύθερη πατρίδα.

Με την ευκαιρία αυτή κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ σε όλους τους αγωνιστές και ήρωες μας που έδωσαν την ζωή τους «υπέρ πίστεως και πατρίδος», εκφράζουμε βαθιά ευγνωμοσύνη για την θυσία τους και τον βαθύτατο θαυμασμό μας στο σθένος και το μεγαλείο της ψυχής τους.