Ομιλία του απερχόμενου Υπουργού Υγείας κ. Μιχάλη Δαμιανού στην τελετή παράδοσης του Υπουργείου Υγείας προς τον νέο Υπουργό Υγείας κ. Νεόφυτο Χαραλαμπίδη

Σας ευχαριστώ θερμά που βρίσκεστε σήμερα εδώ. Η σημερινή μέρα σηματοδοτεί για εμένα την ολοκλήρωση μιας ιδιαίτερα τιμητικής και απαιτητικής πορείας στο Υπουργείο Υγείας, και ταυτόχρονα την έναρξη μιας νέας αποστολής στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας. Θέλω από καρδιάς να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και για την ευκαιρία να υπηρετήσω σε ένα χαρτοφυλάκιο που αγγίζει άμεσα την καθημερινότητα και την ίδια τη ζωή των συμπολιτών μας.

Η θητεία μου στο Υπουργείο Υγείας υπήρξε μια πορεία δημιουργίας, συνεργασίας και ουσιαστικής προόδου. Κληθήκαμε να διαχειριστούμε προκλήσεις, να προχωρήσουμε με μεταρρυθμίσεις σε τομείς που για χρόνια παρέμεναν αδρανείς, να ενισχύσουμε υπηρεσίες και να χτίσουμε σχέσεις συνεργασίας με όλους τους φορείς. Από την πρώτη μέρα, τον Ιανουάριο του 2024, μέχρι σήμερα, στόχος μου ήταν να στηρίξω το δημόσιο σύστημα υγείας, να ενδυναμώσω τις δομές του και να διασφαλίσω ότι οι ασθενείς βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο.

Με πνεύμα συνεργασίας και σκληρή δουλειά καταφέραμε να υλοποιήσουμε μια σειρά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις και δράσεις:

Ολοκληρώσαμε το νομοθετικό πλαίσιο για τον Συνήγορο του Ασθενούς, θωρακίζοντας τα δικαιώματα των ασθενών, και προχωρήσαμε στον διορισμό του. Πρόκειται για μια χρόνια απαίτηση των οργανωμένων ασθενών και χαίρομαι ιδιαίτερα που καταφέραμε να το κάνουμε πράξη.
Καταθέσαμε στη βουλή νομοσχέδιο για την ίδρυση και τη λειτουργία Πανεπιστημιακών Κλινικών, θέτοντας τα θεμέλια για αναβαθμισμένη πανεπιστημιακή εκπαίδευση και έρευνα, κάτι που βρισκόταν σε εκκρεμότητα για πάνω από μια δεκαετία. Τώρα πλέον, άνοιξε ο δρόμος ώστε να αποκτήσει και η χώρα μας Πανεπιστημιακές Κλινικές.
Μεταφέραμε την εποπτεία του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) στο Υπουργείο Υγείας, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τον έλεγχο.
Ρυθμίσαμε νομοθετικά αρκετά άλλα θέματα, όπως οι χρεώσεις του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), στο πλαίσιο της στήριξης του οργανισμού, σημαντικά ζητήματα που αφορούν στον μητρικό θηλασμό, τα πειθαρχικά και τη συνεχή εκπαίδευση των ιατρών, ενισχύοντας τη λειτουργικότητα και την ποιότητα.
Βελτιώσαμε το πλαίσιο για τις μεταμοσχεύσεις, επεκτείνοντας τη συνεργασία με την Ελλάδα στον τομέα αυτό.
Θεσμοθετήσαμε το επάγγελμα του Διασώστη, την Εθνική Αρχή Ηλεκτρονικής Υγείας, καθώς και την Κοινοτική Νοσηλευτική και Μαιευτική.
Προχωρήσαμε στη νομοθετική κατοχύρωση των Κέντρων Αποθεραπείας και Αποκατάστασης.
Καταθέσαμε στη βουλή τα νομοσχέδια για το Εθνικό Κέντρο Κλινικής Τεκμηρίωσης, τα Κέντρα Ανακουφιστικής Φροντίδας, τα Ακτινοδιαγνωστικά Κέντρα και τα Κλινικά Εργαστήρια.
Πέρα από το νομοθετικό έργο, υλοποιήσαμε δεκάδες ουσιαστικές δράσεις:

Υπογράψαμε τη συμφωνία δωρεάς για το νέο Κέντρο Παιδιατρικής Ογκολογίας Κλεάνθους. Μια δωρεά σταθμό για την Κύπρο. Μια δωρεά άνω των δέκα εκατομμυρίων από τον Κώστα Κλεάνθους, τον οποίο για μία ακόμα φορά ευχαριστούμε από καρδιάς.
Εξασφαλίσαμε προληπτική θεραπεία κατά του ιού RSV για όλα τα βρέφη. Μια θεραπεία που μειώνει κατά 83% τις νοσηλείες βρεφών και έως 90% τις σοβαρές επιπλοκές.
Θέσαμε σε λειτουργία νέα προγράμματα πρόληψης, όπως ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Εφαρμόσαμε το πρόγραμμα «Μαία στο Σπίτι», μια πρωτοβουλία που αγκαλιάστηκε αμέσως, και σε ένα μόλις χρόνο έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 3.200 επισκέψεις σε όλη την Κύπρο, προσφέροντας στήριξη σε εκατοντάδες νέες μητέρες και νεογνά.
Αναθεωρήσαμε το σχέδιο για την υπογονιμότητα, αυξάνοντας το ποσό επιδότησης.
Τον Μάρτιο του 2024 θεσπίσαμε την κάλυψη των εξόδων μετάβασης, διαμονής και διατροφής των ασθενών που αποστέλλονται στο εξωτερικό για θεραπεία και ενός συνοδού τους, ενώ, μόλις πρόσφατα, τον Νοέμβριο του 2025, προχωρήσαμε με απλούστευση των διαδικασιών του σχετικού Σχεδίου του Υπουργείου, για διευκόλυνση των ασθενών και μείωση του χρόνου εξέτασης των απαιτήσεων για αποζημίωση. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε και η επίτευξη της ομαλής μετάβασης των αρμοδιοτήτων που αφορούν στην αποστολή δικαιούχων ασθενών του ΓεΣΥ στο εξωτερικό, από το Υπουργείο στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, τον Οκτώβριο του 2025.
Προχωρήσαμε επίσης, τον Ιανουάριο του 2025, στη μεταφορά των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Ονομαστικών Αιτημάτων φαρμάκων από το Υπουργείο στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ).
Τροποποιήσαμε τη συμφωνία Κύπρου-Ελλάδας, διασφαλίζοντας την επάρκεια φαρμάκων και τη δυνατότητα κοινής προμήθειας, αλλά και ενδυναμώνοντας τον τομέα της ιατρικής εκπαίδευσης, με την αναγνώριση των ειδικοτήτων και εξειδικεύσεων.
Καταθέσαμε πρόταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2024 για τη δημιουργία Μηχανισμού Κοινών Προμηθειών Φαρμάκων, με στόχο χαμηλότερες τιμές. Είναι η πρώτη φορά που κατατέθηκε πρόταση σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Κύπρο στον τομέα της υγείας.
Προχωρήσαμε στην εκπόνηση και την υλοποίηση Εθνικών Στρατηγικών και Σχεδίων Δράσης για καίρια θέματα υγείας, όπως η Ψυχική Υγεία, οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο μητρικός θηλασμός, η διατροφή και άσκηση, ο φυσιολογικός τοκετός και πολλά άλλα.
Πραγματοποιήσαμε την πρώτη εκστρατεία προσέλκυσης νέων νοσηλευτών και μαιών, όπου επιτεύχθηκε αύξηση 85,71% στους πρωτοετείς φοιτητές νοσηλευτικής στα κυπριακά πανεπιστήμια σε σχέση με το 2023 ενώ, με την εκστρατεία του 2025 επιτεύχθηκε αύξηση 78,57% από το 2023. Στοχεύσαμε να λύσουμε το πρόβλημα στη ρίζα του, γιατί μόνο έτσι θα επιλυθεί οριστικά.
Αναβαθμίσαμε την οδοντιατρική φροντίδα μαθητών, επεκτείνοντας το πρόγραμμα παροχής δωρεάν οδοντιατρικής φροντίδας σε μαθητές της 1ης και 5ης τάξης των δημοτικών σχολείων.
Τοποθετήσαμε μόνιμα επισκέπτες Υγείας σε τρία σχολεία απομακρυσμένων περιοχών της Κύπρου.
Προχωρήσαμε στην κατασκευή και λειτουργία του νέου Κέντρου Αίματος, το οποίο εφοδιάσαμε με υπερσύγχρονο εξοπλισμό και εξειδικευμένο προσωπικό.
Υπογράψαμε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ ΟΚΥπΥ και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Tubingen της Γερμανίας για εξειδίκευση ιατρών στον τομέα της ηπατολογίας. Ήδη, ένας ιατρός τελειώνει την εκπαίδευσή του και επιστρέφει στην Κύπρο. Άλλο ένα χρόνιο πρόβλημα, για το οποίο βάλαμε τις βάσεις, για να επιλύσουμε.
Παράλληλα, βρισκόμαστε σε πλήρη ετοιμότητα για την επικείμενη Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Ήδη παρουσιάσαμε στο Συμβούλιο Υγείας, στις Βρυξέλλες, το πρόγραμμα εργασιών της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ και προετοιμαζόμαστε εντατικά για την προώθηση και ψήφιση σημαντικών νομοθετημάτων κατά τη διάρκειά της.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δώσαμε στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών (ΤΑΕΠ):

Λειτουργήσαμε τα Ιατρεία Ταχείας Διακίνησης, εξυπηρετώντας χιλιάδες συμπολίτες μας.
Δημιουργήσαμε το ΤΑΕΠ Παίδων στη Λεμεσό.
Αποφορτίσαμε τα ΤΑΕΠ με εφημερεύοντες προσωπικούς ιατρούς και σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα κατά τις χειμερινή περίοδο λοιμώξεων.
Κάποιοι αμφισβήτησαν ότι η αποσυμφόρηση των ΤΑΕΠ είναι εφικτή. Εμείς το προσπαθήσαμε και το πετύχαμε με στοχευμένα μέτρα.

Παραδίδω επίσης έργα που έχουν ήδη τροχοδρομηθεί και αναμένεται να ολοκληρωθούν το επόμενο διάστημα:

Το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου, το οποίο θα αναβαθμίσει σημαντικά τις ογκολογικές υπηρεσίες στη χώρα μας. Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη βουλή μέχρι το τέλος του έτους.
Το Εθνικό Κέντρο Κλινικής Τεκμηρίωσης, το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση των τελευταίων χρόνων στον τομέα της Υγείας μετά το ΓεΣΥ.
Το νομοσχέδιο για τα ασθενοφόρα, το οποίο θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο την Τετάρτη.
Άλλα έργα που έχουν ήδη τροχοδρομηθεί και αναμένεται να ολοκληρωθούν το επόμενο διάστημα είναι:

Η έναρξη νέων πληθυσμιακών προγραμμάτων προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του προστάτη, του τραχήλου της μήτρας, αλλά και για το αυτιστικό φάσμα.
Η δημιουργία της Εθνικής Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος.
Επιπλέον, ο εκσυγχρονισμός των δημόσιων νοσηλευτηρίων βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη, με επενδύσεις πέραν των €128 εκατομμυρίων, καθώς και με νέα έργα που έχουν ανακοινωθεί, στο πλαίσιο του συνολικού κυβερνητικού σχεδιασμού για την υγεία, όπως είναι το Νοσοκομείο της Πόλης Χρυσοχούς.
Όλα αυτά συνιστούν μια παρακαταθήκη συνέχειας, πάνω στην οποία μπορεί και πρέπει να χτίσει η νέα ηγεσία.

Θέλω από καρδιάς να ευχαριστήσω όλους όσοι στάθηκαν συνοδοιπόροι σε αυτή την πορεία:

Τους στενούς μου συνεργάτες, τους λειτουργούς του Υπουργείου Υγείας – διοικητικούς, τεχνικούς, επιστημονικούς, όλους όσοι ύψωσαν ανάστημα, για να πετύχουμε όλα όσα προανέφερα. Την τέως Γενική Διευθύντρια, αλλά και την Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας.
Τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και τον Γενικό Εκτελεστικό Διευθυντή του ΟΚΥπΥ, για τη σταθερή και εποικοδομητική μας συνεργασία. Μοιραστήκαμε έναν κοινό στόχο: τη βιωσιμότητα του Οργανισμού και την ουσιαστική ενίσχυση των δημόσιων νοσηλευτηρίων.
Τον πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και την Γενική Διευθύντρια του ΟΑΥ, για την κοινή προσήλωση στη βελτίωση του ΓεΣΥ.
Την Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ) και τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ), με τους οποίους αφήνω πίσω μου μια σχέση ουσιαστικής και, θα τολμούσα να πω, πρωτόγνωρης συνεργασίας. Μια συνεργασία που πριν από λίγα χρόνια φαινόταν σχεδόν αδύνατη, και όμως καταφέραμε να οικοδομήσουμε.
Τους συνεργάτες σε όλους τους ημικρατικούς και άλλους οργανισμούς που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας.
Τους επαγγελματίες υγείας σε όλη την Κύπρο –ιατρούς, νοσηλευτές, μαίες, διασώστες, φαρμακοποιούς– για το σημαντικό τους έργο και την αφοσίωσή τους.
Τις οργανώσεις ασθενών και όλους τους συνεργάτες που συνέβαλαν με ιδέες, εισηγήσεις και εποικοδομητική κριτική.
Και βεβαίως, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την εμπιστοσύνη και τη στήριξη.
Φίλε Νεόφυτε,

Σε καλωσορίζω θερμά στο Υπουργείο Υγείας. Είσαι ένας άνθρωπος της δημόσιας ζωής, με βαθιά γνώση του θεσμικού πλαισίου και σημαντική εμπειρία στην αυτοδιοίκηση. Είμαι βέβαιος ότι θα υπηρετήσεις αυτό το Υπουργείο με υπευθυνότητα, ισορροπία και προσήλωση στο δημόσιο συμφέρον.

Σου παραδίδω ένα έργο με συνέχεια, με στρατηγικό σχεδιασμό και με ανοιχτές προοπτικές. Θα είμαι πάντα στη διάθεσή σου για οτιδήποτε χρειαστείς.

Κλείνοντας, θέλω να πω ότι φεύγω από το Υπουργείο Υγείας με βαθιά εκτίμηση προς όλους σας και με αίσθημα καθήκοντος. Πηγαίνω σε μια νέα αποστολή, στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, με την ίδια διάθεση προσφοράς προς την πατρίδα μας.

Ευχαριστώ όλους όσοι συνεργάστηκαν μαζί μου, όλους όσοι στάθηκαν δίπλα μου, όλους όσοι πίστεψαν στο έργο μας.

Σας ευχαριστώ θερμά.

Καλή συνέχεια σε όλους και καλή επιτυχία στον νέο Υπουργό Υγείας.