Επιμνημόσυνος λόγος του Υπουργού Υγείας κ. Μιχάλη Δαμιανού για τους ήρωες, αγνοούμενους και θύματα της κατεχόμενης Κοινότητας Ποταμού του Κάμπου

Με βαθύτατη συγκίνηση και ταπεινότητα στέκομαι σήμερα ενώπιόν σας, για να αποτίνουμε φόρο τιμής στους ήρωες, στους αγνοούμενους και στα αθώα θύματα της κατεχόμενης Κοινότητας Ποταμού του Κάμπου. Σε τούτο τον ιερό τόπο της μνήμης και της ευγνωμοσύνης, η ιστορία υψώνει τη φωνή της μέσα από τις σιωπές των προσφύγων, των οικογενειών που δεν έλαβαν ποτέ απάντηση, των ανθρώπων που στερήθηκαν τη γη τους, τα σπίτια τους, τους ανθρώπους τους.

Ο Ποταμός του Κάμπου δεν ανέθρεψε μόνο ανθρώπους της γης, μα και ψυχές βαθιά δεμένες με το χώμα και τα ιδανικά του τόπου. Οι άνθρωποι του πορεύτηκαν στη ζωή με απλότητα και πίστη, μα όταν ήρθε η κρίσιμη ώρα απέδειξαν ότι το μέγεθος της ψυχής μετριέται στη θυσία.

Στη μαύρη σελίδα του Ιούλη του 1974, ο Ποταμός του Κάμπου έγραψε τη δική του ιστορία. Αγνοούμενοι, πεσόντες, βασανισμένοι, ήρωες, που οι πράξεις τους δεν γράφτηκαν μόνο στα αρχεία, αλλά χαράχτηκαν στην εθνική μας μνήμη.

Αναμεσά τους πέντε παλικάρια, σύμβολα θυσίας και αυταπάρνησης.

Ο Ανδρέας Μαρνέρος, 29 χρονών, αστυνομικός, πολέμησε ηρωικά στις 23 Ιουλίου στη μάχη του αεροδρομίου της Λευκωσίας. Έπεσε μαζί με τους συναγωνιστές του, επιχειρώντας να αποκρούσει την επίθεση των εισβολέων. Ενταφιάστηκε με τιμές στο Στρατιωτικό Κοιμητήριο Μακεδονίτισσας.

Ο Κύπρος Αντωνίου κατά την τουρκική εισβολή εκτελούσε στρατιωτική θητεία στη 33η Μοίρα Καταδρομών στο Μπέλαπαϊς Κερύνειας. Έλαβε μέρος σε μάχες στον Άγιο Γεώργιο Ιλαρίωνα. Τραυματίστηκε και έκτοτε αγνοείται.

Ο Χριστόφορος Χριστοφόρου πολέμησε και έπεσε μαχόμενος στον Πενταδάκτυλο, στην περιοχή Κοτζιά Καγιά, στις 20 Ιουλίου 1974. Εκτελούσε τη στρατιωτική του θητεία στην 31η Μοίρα Καταδρομών.

Ο Θεοτόκης Σταύρου, μαζί με το τάγμα του, το 256ο Τάγμα Πεζικού, κατευθύνθηκε προς Πάναγρα. Στο χάος που ακολούθησε, με τον Αττίλα να ισοπεδώνει ότι έβρισκε στο πέρασμά του, ο γενναίος Θεοτόκης συγκαταλέχτηκε στους πεσόντες. Μια ακόμα ζωή που κόπηκε απότομα, αλλά όχι άδοξα.

Ο Θεοτόκης Ορφανού βρέθηκε με τον συναγωνιστή του, Ιωνά Ανδρέου, στην περιοχή του Αγίου Ιλαρίωνα. Με το πολυβόλο τους κάλυψαν με αυταπάρνηση την οπισθοχώρηση των συντρόφων τους. Τραυματίστηκε θανάσιμα από σφαίρες οπλοπολυβόλου και έμεινε στο πεδίο, καθώς το έδαφος και τα πυκνά πυρά καθιστούσαν αδύνατη την προσέγγιση. Η ταυτοποίηση του έγινε δεκαετίες αργότερα μέσω DNA. Τιμήθηκε όπως του άξιζε.

Πέντε ζωές, πέντε οικογένειες, πέντε πρόσωπα που αντιπροσωπεύουν το πρόσωπο της θυσίας. Πέντε φωνές που έσβησαν βίαια, μα που αντηχούν ακόμη στα βουνά, στις πεδιάδες και στα μνημεία της πατρίδας.

Η τραγωδία της Κύπρου είναι ακόμη ανοιχτή πληγή. Δεν είναι απλά ιστορικό γεγονός, είναι βίωμα καθημερινό για όσους έχασαν, για όσους αγνοούν, για όσους πονούν. Οι πτυχές του δράματος δεν έχουν τέλος. Γυναικόπαιδα χαμένα στη μάχη, όπως η Τασούλλα Βασιλείου και οι κόρες της Μαρία, 5 χρονών, και Λαμπιδώνα, 4 χρονών, που κάηκαν ζωντανές στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς. Αθώοι που αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, όπως ο Χρύσανθος Καλαϊτζιής, ο Αρέστης Αβραάμ, ο Χαράλαμπος Ττοούλας και έκτοτε αγνοούνται.

Φίλες και φίλοι,

Η ιστορία μας φέρει βαριά τη σκιά της τουρκικής εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής που στερεί από την πατρίδα μας το δικαίωμα στην ελευθερία και την ολότητα. Οι θυσίες των ηρώων μας, που με θάρρος και αυταπάρνηση υπερασπίστηκαν την Κυπριακή Δημοκρατία, αποτελούν για όλους μας φάρο φωτεινό και αδιάλειπτο χρέος. Ως Πολιτεία δεν ξεχνούμε. Δεν ξεχνάμε τους νεκρούς, τους αγνοούμενους, τους πρόσφυγες και τους εγκλωβισμένους που σημάδεψαν την πορεία μας· η πληγή της κατοχής είναι βαθιά και μας καλεί σε συνεχή αγώνα για δικαιοσύνη και απελευθέρωση.

Σήμερα το καθήκον μας παραμένει αδιαπραγμάτευτο: να συνεχίσουμε τον αγώνα, με πολιτικά και ειρηνικά μέσα, για μια βιώσιμη λύση με στόχο την απελευθέρωση του νησιού μας, μέσα από τον σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύουμε σε μια Κύπρο ελεύθερη, όπου όλοι οι λαοί της θα ζουν αρμονικά, ελεύθεροι από ξένες επεμβάσεις και κατακτητές. Αυτή είναι η υπόσχεσή μας προς τις γενιές που έρχονται, η δέσμευση να τιμήσουμε το αίμα των ηρώων μας με μια πατρίδα ειρηνική, δίκαιη και ελεύθερη.

Αιωνία τους η μνήμη.