Δεν ήταν απλώς μια εμπειρία, ήταν η σκληρή συνειδητοποίηση μιας αναγκαιότητας

Στα πρώτα στάδια της πανδημίας, ο εγκλεισμός και οι περιορισμοί φαίνεται πως υποβοήθησαν στη δημιουργία κάποιων ευφάνταστων τάσεων και αντιλήψεων. Τέτοιων όπως ότι ο κορωνοϊός είναι άλλη μια επινόηση κάποιων για χειραγώγηση της παγκόσμιας κοινότητας.

Όσο περνούσαν οι μήνες, με λίγες εξαιρέσεις, εμπέδωσαν σχεδόν οι πάντες ότι αυτός ο άγνωστος ιός, που μπορεί να εξελιχθεί και σε θανατηφόρο, είναι σίγουρα υπαρκτός. Άλλωστε, οι θάνατοι, οι νοσηλείες, τα εκατομμύρια κρούσματα, οι πλήρεις εντατικές μονάδες και τα συστήματα υγείας, που ακόμα και σε χώρες με παράδοση για την αποδοτικότητα τους, αποδομούσαν την εικόνα και δημιουργούσαν εικόνες φρίκης αποκαλύπτοντας την πραγματική έκταση και ένταση της πανδημίας στην εποχή μας.  Μια πρωτόγνωρη κατάσταση για ολόκληρη την ανθρωπότητα που αγωνίζεται ακόμη να βρει σταθερότητα.

Η αλλαγή στην καθημερινότητα, οι  περιορισμοί και οι απαγορεύσεις ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία, μαζί με τον φόβο ή έστω την ανησυχία, ότι μπορεί να είσαι εσύ το επόμενο κρούσμα ή να είναι κάποιο πρόσωπο του στενού σου οικογενειακού, φιλικού ή κοινωνικού σου κύκλου.

Νέες λέξεις, εκφράσεις, έννοιες μπήκαν στο λεξιλόγιο μας, διαδικασίες ιχνηλάτησης επαφών, αλυσίδες κρουσμάτων, δείκτης θνητότητας, μονοκλωνικό, RNA, οξύμετρο κλπ. Ακόμα και προβληματισμοί σύνθετοι, νέοι όροι, πανδημία και ανθρώπινα δικαιώματα, πανδημία και δημοκρατία, παγκοσμιοποίηση και κορωνοϊός, ερωτήματα όπως μήπως ήρθε η ώρα για επάνοδο στο εθνικό κράτος και στο τέλος της παγκοσμιοποίησης;

Για κάποιους, όμως, όπως εγώ, δεν ήταν απλώς νέοι όροι ή προβληματισμοί η ύπαρξη του νέου ιού και η ασθένεια από αυτόν αλλά μια κακή εμπειρία και ένα βίωμα μη αναμενόμενο. Πίστευα ότι λάμβανα όλα τα μέτρα, όταν Χριστούγεννα είχα τα πρώτα συμπτώματα και μετά από εξετάσεις επιβεβαιώθηκε ότι προσβλήθηκα από τον ιό. Χιλιάδες ήταν οι σκέψεις και πολλά τα συναισθήματα, φόβος, ελπίδα, πανικός, ερωτήματα πώς και πότε έγινε η μετάδοση. Τελικά, με υπομονή, ψυχραιμία και ακολουθώντας τις οδηγίες των γιατρών, ευτυχώς αν και δύσκολα, τα πράγματα πήγαν καλά.

Χωρίς να θέλω να αναφερθώ σε λεπτομέρειες που αφορούν στη δική μου περίπτωση και αυτή της οικογένειας μου, απλώς ως μαρτυρία καταθέτω τη φοβερή αλλαγή που αντιμετωπίζεις μέσα σε ελάχιστο χρόνο, από την υγεία στην αδυναμία, την εξασθένιση, τη μη δυνατότητα ελέγχου του εαυτού σου, την αβεβαιότητα για το τι θα ξημερώσει η επόμενη μέρα. Το ευμετάβλητο της ανθρώπινης ζωής. Από ένα χαρούμενο βράδυ, στο ενδεχόμενο για τα χειρότερα.

Μπορεί ο ποιητής να αναφωνεί «Δεν το ‘λπιζα, ναν’ η ζωή μέγα καλό και πρώτο», αλλά είναι συνταρακτικό να είσαι κλεισμένος, απομονωμένος, μόνος και αβέβαιος για το αύριο. Τότε εκτός από τη συνειδητοποίηση του μέγιστου αγαθού της υγείας, και περνώντας από το ατομικό στο συλλογικό είναι αναπόφευκτο να επιμείνεις στο θέμα της υγείας και της αναγκαιότητας να προσφέρεται σε όλους ανεξαίρετα, χωρίς καμία διάκριση ηλικίας, κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, μόρφωσης και άλλων διαφοροποιήσεων μέσα στον κοινωνικό ιστό.

Το δικαίωμα πρόσβασης στην υγεία είναι ανθρώπινο, ιερό και απαραβίαστο. Το πώς το διαχειρίζεται μια κοινωνία, ένα κράτος, ομάδα κρατών και τελικά η ανθρωπότητα αποτελεί ένδειξη πολιτισμού και ανάλογα ο κρινόμενος βαθμολογείται.

Δυστυχώς, όπως βιώσαμε τον τελευταίο χρόνο, μέσα από τα ΜΜΕ, τη δυνατότητα να ανταποκριθούν τα συστήματα υγείας στις όντως οδυνηρές συνέπειες μιας πανδημίας, δεν μπορούμε να είμαστε περήφανοι. Είναι αναπόφευκτο κάποιος να σκεφτεί ότι η οικονομική πρόοδος, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης, της ιατρικής και της φαρμακευτικής ειδικά, δεν έχουν αποτυπωθεί επαρκώς στις προσφερόμενες στον άνθρωπο υπηρεσίες. Τα οφέλη της προόδου όμως θα έπρεπε να φτάνουν στον καθένα όσο μακριά και αν βρίσκεται από τα κέντρα εξουσίας. Η υγεία κάθε ανθρώπου, όπου και αν ζει, συνδέεται με την υγεία των συνανθρώπων του. Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα της πανδημίας.

Η επαφή με την πρώτη γραμμή της ενδονοσοκομειακής περίθαλψης μου επέτρεψε να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι τις αδυναμίες του δικού μας συστήματος υγείας. Έλλειψη βασικών αναλώσιμων, έλλειψη προσωπικού και το υπάρχον κουρασμένο, εξοντωμένο, έτοιμο να καταρρεύσει. Χώροι αφιλόξενοι, κυριολεκτικά παγωμένοι.

Είναι λογικό κάποιος να αντιτείνει ότι η παρούσα κατάσταση είναι πρωτόγνωρη. Αυτό είναι αναντίρρητο. Όμως αυτό ακριβώς που συμβαίνει σήμερα μπορεί και πρέπει να δρομολογήσει αλλαγές. Αποφάσεις που θα αναβαθμίσουν τις «προσφερόμενες» στον πολίτη υπηρεσίες, για τις οποίες φυσικά πληρώνει ακριβά και δικαιούται να απαιτεί τον σεβασμό και την καλύτερη, κατά το δυνατόν, περίθαλψη.

Παράγοντες όπως η προϊούσα γήρανση του πληθυσμού με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, οι υπάρχουσες ανισότητες στη δυνατότητα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας (ιδιώτες γιατροί, ιδιωτικά νοσηλευτήρια και δημόσιο σύστημα υγείας), η υποστελέχωση και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού, η ανανέωση των τεχνολογικών μέσων που αφορούν στην πρόληψη ή στην περίθαλψη και αντιμετώπιση ασθενειών, η διοίκηση των νοσοκομείων είναι πολύ σημαντικοί. Χωρίς αναβολή πρέπει όλοι όσοι χαράσουν πολιτική ή εφαρμόζουν ή ελέγχουν νομοθετώντας να σκύψουν πάνω από τα προβλήματα και να τα επιλύσουν το συντομότερο.

Δεν φτάνουν οι διακηρύξεις και τα μεγάλα λόγια. Ο κόσμος έχει χορτάσει από αυτά. Τώρα πια μόνο τα έργα μπορούν να δημιουργήσουν ασφάλεια, ηρεμία και εμπιστοσύνη.

Αυτά σκέφτηκα βιώνοντας την εμπειρία να είμαι ένα κρούσμα του κορωνοϊού με σοβαρά συμπτώματα. Δεν ήταν απλώς μια εμπειρία.